චිත්‍රපට ඉතිහාසය - 1900
Wikipedia වෙතින්
වෙත පනින්න: සංචලනය, ගවේෂණය
Mergefrom.svg
චිත්‍රපට ඉතිහාසය ලිපියට මෙම ලිපිය හෝ ලිපි කොටස ඒකාබද්ධ කෙරුමට යෝජිතය. (සංවාදය)

නිහඩ යුගයේ චිත්‍රපට වල විශ්මය ජනක අනුපිළිවෙල; 1923දී Harold Lloyd සමඟ Safety Last!, 1925 දී The Gold Rush Charlie Chaplin. නමුත් වර්තමානයෙහි පවා හොලිවුඩ් විනෝදාශ්වාදයන්හි මුඛ්‍යධාරාවන්ගේ ප්‍රමුඛතාවය එහි තිබිය යුතු තරමටම ශක්තිමත් නොවේ. එසේම විකල්පයන් පුළුල් ලෙස දැකගත හැකි වූ අතර ඒවා බොහෝ වැදගත් විය.
Zxcv.JPG


1915දී ප්‍රංශයේදී විදේශ ආනයනකයින්ට වූ තහනම අවසන් වීමෙන් පසු මුල් කාලීන හොලිවුඩ් ගාස්තූන් සිනමා සාහිත්‍ය ‍ක්ෂේත්‍රයේ පුරෝගාමීන්ගේ පිඹිදීමට පෙළඹවීමක් සිදුකරන ලදී. ඇතැම් සිනමා නිෂ්පාදක කණ්ඩායම් ප්‍රකාශාත්මක හා චිත්‍රාත්මක බලපෑම් මෙන්ම රිද්මයානුකූල සංස්කරණයන් සමඟින් පර්යේෂණ සිදු කිරීම ආරම්භ කෙරිනි. මෙම නව රැල්ල ප්‍රංශ ස්වරය ප්‍රතිපාදක සිනමාව (French Impressionist Cinema) ලෙස හැදින්විය හැක.
Wewrtuu.JPG

ජර්මනිය ඇමරිකාවේ බලවත්ම තරඟකරු විය. එහි ඉතා වැදගත් දායකත්වය වූයේ ජර්මානුප්‍රකාශන වාදයේ අඳුරු මායාකාරී ලෝකයයි. එසේම එය මනසින් දකින අභ්‍යන්තර තත්වයන් දැමීමට යථාර්ත විරෝධී ගෙනහැරපෑම්හි බලය මඟින් වඩා උසස් බවට පත්කරයි. එමෙන්ම එය රාස්‍ය ජනක ප්‍රභේදයන් හෙලිදරව් වීමට වඩාත් ශක්තිමත් බලපෑමක් සිදුකරනු ලබයි.

අලුතින් ඇතිවූ සෝවියට් සිනමාව රැඩිකල්වාදී ලෙස නව නිර්මාණාත්මක විය. මෙහිදී පෙර පැවතියාට කාර්යභාරයට වඩා කථාව උසස් කිරීම කෙරෙහි සංස්කරණ කලාව සැඩපහරක් සේ වේගවත්ව ඉදිරියට යන්නට විය. ඊනියා, තාර්කික හා බුද්ධිමය සමෝධානය වූ තාක්ෂණය Sergei Eisenstein පූර්ණත්වය පත් කෙරිනි. එම තාර්කික හා බුද්ධිමය සමෝධානය වූ තාක්ෂණය‍ බොහෝවිට බලන්නාගේ සාහසික ගැටුම්, රූපන පිළිබිඹු වන අදහස්, ඇවිස්සුනු හැගීම් හා බුද්ධිමය ප්‍රතිචාර ඒකජ නොවන ආකාරයට සැසදීමට යන්ත දැරීය.

මේ අතරතුර ඉන්දියානු සිනමාවේ පියා ලෙස සැලකෙන Badasaheb Phalke විසින් ඉන්දියාවේදී ප්‍රථම දීර්ඝ වෘතාන්ත්‍ර නිහඩ චිත්‍රපට තැනීය. එම චිත්‍රපටය 1913දී Period Piece රාජා හරිස්චන්ද්‍ර විය. එසේම එය කාල චිත්‍රපටවලිය සඳහා පදනම් දමනු ලැබීය. ඊලඟ දශකය තුලදී ඉන්දියානු සිනමාවේ වාර්ශික නිමැවුම් සාමාන්‍ය චිත්‍රපට 27ක් විය.

බොහෝ රටවල සංස්කෘතික පෙරටුගාමී පරපුර, කෙටිවූ, සම්පූර්ණයෙන් තනිවූ ඒකීය කතාන්දර, ශුද්ධ සෞන්දර්ය වාදී වූ හා උප වින්‍යානිකව අවිචාරී වූ පර්යේෂණාත්මක චිත්‍රපට සමඟ එක්ව වැඩ කරන්නට විය. මෙය ස්පාඤ්ඤ කාලසාම්ප්‍රදායික Luis Bunuel ගේ වැඩවල වඩා ප්‍රසිද්ධ විය. කෙසේ හෝ මෙම දශකය තුල චිත්‍රපටයේ මුඛ්‍ය ධාරාව දරුණු ලෙස බෙදිමට ලක්වීම සනිටුහන් කරමින් ජනප්‍රිය හා කලාත්මක චිත්‍රපට ලෙස වර්ගීකරණය විය.

නමුත් මඛ්‍යධාරාව තුලදී පවා ශිෂ්ඨත්වය වඩා වේගවත් විය. එය නිහඩ චිත්‍රපටයක් පවා සෞන්දර්යාත්මකව ඉහල තලයකට ගෙන ඒමට හැකි විය. සිනමා ශිල්පයේ පැවතීම කැමරා වඩාත් පහසුවෙන් ගෙනයාහැකි ලෙස වේගවත්ව පරිවර්තනය විය. එසේම චිත්‍රපට තොග බොහෝ සංවේදී හා හුරුබුහුටි බවට පත්විය. තිරරංගනය එහි පළමුව පැවති අස්වාභාවික අතිශෝක්තිය තොරවූ කලාවක් බවට පත්විය. එසේම මනෝමය තේරුම්ගැනීමක් හා විශිෂ්ඨ විතක්ෂණභාවයක් ලඟාකර ගැනීමට හැකිවිය. දුෂ්‍ය වාග්චාතුර්ය වඩා වර්ධනය වීමක් ලෙස අභ්‍යන්තර මාතෘකා (Intertiles) පිළිබඳ පැවති විශ්වාසය අඩු විය. කලාතුරකින් 1926දී ජර්මනියේ F.W. Murnau ගේ The Last Laugh වැනි චිත්‍රපට වල මෙය වැලකිනි. තේරුම්ගැනීමට දුෂ්කර ලෙස මෙම කාලයේදී නිහඩ චිත්‍රපට යුගය අවසාන වි